فیزیوتراپی نادری
سرخوردگی مهره های کمر عارضه‌ای است که در آن یکی از مهره‌های ستون فقرات روی مهره‌ی زیرین خود می‌لغزد. اگر میزان سرخوردگی زیاد باشد، استخوان به عصب فشار آورده و منجر به ایجاد درد می‌شود. در میان انواع سرخوردگی مهره، این عارضه در مهره‌های کمر شایع‌تر است.
با آسیب دیدن بافت و بیرون زدگی دیسک کمر، فشاری روی ریشه های عصبی موجود در اطراف مهره کمر ایجاد می شود که همراه با درد، ایجاد محدودیت در حرکت و تحلیل رفتن عصبی است.
علت سرخوردگی مهره کمر:
ضعف در عضلات پشتی و شکمی فرد: زمانی که عضلات پشتی و شکمی دارای ضعف باشند فشار وارد بر مهره های کمر افزایش پیدا می کند و موجب سرخوردگی مهره کمر می‌شود.
کوتاهی یا اسپاسم عضلات داخل لگن که خم کننده ران هستند (عضله ایلیاکوس و پسواس) و همچنین ضعف عضلات ناحیه سرینی (گلوتئوس ماژور و مینور) می‌توانند چرخش به جلو در لگن ایجاد کنند و این امر زاویه ساکرو لومبار را زیاد می کند. اگر زاویه لومبو ساکرال ۳۰ درجه باشد موجب سرخوردن مهره پنجم کمر روی ساکروم با نیروی پنجاه درصد از وزن قرارگرفته روی این مهره می شود. اگر این زاویه چهل درجه شود مهره پنجم با نیروی ۶۵ درصد از وزن قرارگرفته روی آن به جلو سر می خورد. اگر این زاویه ۵۰درجه باشد با نیروی ۷۵درصد از وزن قرارگرفته روی مهره پنجم مهره را به جلو می‌راند. وقتی بیمار این شرایط را دارد فیزیوتراپیست یک روزه این وزن را کم نمی‌کند بلکه عضلات ضعیف را شناسایی و تقویت می کند و عضلات به اسپاسم رفته را ریلکس می کند تا شرایط برای بیمار مناسب شود و از درد رهایی یابد.
فرایند پیری در فرد: با پیر شدن فرد و بالا رفتن سن او دیسک ها تحلیل رفته و انعطاف پذیری لازم را از دست می دهند که منجر به ایجاد سرخوردگی در مهره کمر می‌شود.
سر خوردگی اسپوندیلولیتیک: قسمتی از مهره به نام قسمت بین مفصلی شکسته می شود. این شکستگی معمولاً در زمان نوجوانی ایجاد شده ولی فرد متوجه آن نمی شود. سپس در سنین بالاتر که دیسک بین مهره ای کم کم محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده می شود فشار بیشتری به این قسمت وارد شده و موجب می شود کاملاً از هم باز شود که نتیجه آن سر خوردن مهره است.
صدمات و آسیب های فیزیکی به فرد: وقوع تصادفات و وارد شدن ضربه هایی به مهره های کمر باعث سرخوردگی مهره های کمر می شود
وجود عوامل ژنتیکی: یک سری از افراد به دلیل عوامل ژنتیکی مبتلا به سرخوردگی در مهره های کمر می‌شوند.
یکی از مهم‌ترین عواملی که در این زمینه نقش دارد، نشستن طولانی‌مدت است. نشستن می‌تواند فشار زیادی به ستون فقرات وارد کرده و باعث ضعف عضلات کمر و ناهماهنگی در وضعیت بدن شود که در نهایت به سرخوردگی مهره‌ها منجر می‌شود.
کم‌تحرکی و عدم انجام ورزش‌های منظم نیز می‌تواند یکی از عوامل اصلی بروز مشکلات کمر باشد. عضلات ضعیف کمر و شکم نمی‌توانند به‌خوبی از ستون فقرات حمایت کنند و این باعث می‌شود که مهره‌ها به‌طور ناخواسته جابجا شوند و سرخوردگی رخ دهد.
افرادی که وزن اضافی دارند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند، زیرا وزن اضافی فشار زیادی بر روی دیسک‌های بین مهره‌ها وارد می‌کند و می‌تواند موجب آسیب به آن‌ها و در نهایت سرخوردگی مهره‌ها شود.
استفاده از کفش‌های نامناسب نیز یکی از دیگر جنبه‌های سبک زندگی است که می‌تواند به مشکلات کمر منجر شود.
در نهایت، رعایت نکردن اصول صحیح بلند کردن اجسام نیز می‌تواند فشار زیادی به کمر وارد کند و به سرخوردگی مهره‌ها منجر شود.
بسیاری از افرادی که دچار این مشکل هستند، هیچ‌گونه علائمی را تجربه نمی‌کنند. متداول‌ترین علامت، درد در بخش پایینی کمر است که می‌تواند به باسن یا پشت ران‌ها گسترش یابد. علائم ممکن است در طول انجام فعالیت‌ها، ایستادن یا راه‌رفتن بدتر شوند یا در طول استراحت بهبود یابند. همچنین ممکن است هنگام خم‌کردن کمر یا نشستن ناپدید شوند؛ زیرا، این فعالیت‌ها می‌توانند فضایی را که اعصاب نخاعی در آن قرار دارند، باز کنند و فشار را کاهش دهند. دیگر علائم عبارت‌اند از:
گرفتگی عضله
سفتی عضله همسترینگ (عضله پشت ران)
مشکل در راه‌رفتن یا ایستادن به مدت طولانی یا حتی بیش از چند دقیقه
تغییر در نحوه راه‌رفتن
گزگز، بی‌حسی، ضعف در یکی از پاها یا هر دو آن‌ها
سیاتیک
پزشک شدت سرخوردگی مهره کمر را بر اساس میزان جابه‌جایی آن مشخص می‌کند. او ممکن است بگوید شدت سرخوردگی شدید یا خفیف است یا از اعداد برای درجه‌بندی آن استفاده کند.
سرخوردگی خفیف (درجه 1 و 2): سرخوردگی خفیف متداول‌ترین نوع است.
سرخوردگی شدید (درجه 3 و 4): افرادی که دچار این نوع می‌شوند به‌ویژه اگر علائمی مانند درد شدید را تجربه می‌کنند، اغلب به جراحی نیاز دارند
بسیاری از موارد سرخوردگی مهره‌ها می‌توانند با فیزیوتراپی بهبود یابند. فیزیوتراپی یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمان غیرجراحی برای سرخوردگی مهره کمر است، که با هدف تقویت عضلات، بهبود تحرک و کاهش درد استفاده می‌شود. برنامه‌های فیزیوتراپی شامل تمرینات تقویتی هدفمند برای ناحیه کمر، عضلات شکم و دیگر عضلات مرکزی بدن هستند که نقش مهمی در پایداری ستون فقرات دارند.
تنها در صورتی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند و مشکلاتی مانند درد شدید، ناتوانی در حرکت یا اختلالات عصبی به‌وجود آید، جراحی توصیه می شود. تصمیم برای جراحی باید پس از ارزیابی دقیق و مشورت با پزشک متخصص انجام شود. بعد از جراحی پزشک فیزیوتراپی را برای بیمار تجویز می کند تا زودتر بهبودی خود را پیدا کند.